Në fshatit Boletin, brenda peizazhit mahnitës të Shalës së Bajgorës, ndodhet Kompleksi Memorial i Isa Boletinit, një dëshmi e gjallë e historisë dhe traditës shqiptare. Kompleksi i Kullave të Boletinëve, ndërtuar nga mjeshtrit popullorë shqiptarë me materiale vendore, qëndron si një fortifikatë familjare e ngritur nga Isa Boletini, një prej figuarve më të njohura dhe të respektuara të rajonit. Kullat e këtij kompleksi, me strukturën e tyre masive prej gurit të latuar, ishin jo vetëm vendbanim por edhe një qendër rezistence ndaj pushtuesve. Isa Boletini, një udhëheqës legjendar dhe një mbrojtës i flaktë i çështjes kombëtare, përdori këtë kompleks si bazë për organizimin e qëndresës dhe ruajtjen e traditave të pasura shqiptare.
Kompleksi përbëhet nga disa kulla të ngritura mbi një bazë katrore, të cilat ofrojnë një shembull të shkëlqyer të arkitekturës shqiptare të asaj kohe. Një element i veçantë i kompleksit është Oda e Burrave, e cila ka ruajtur në mënyrë të shkëlqyer origjinalitetin e saj, duke shërbyer si një simbol i traditave dhe zakoneve mikpritëse shqiptare. Në ndërtesën kryesore, e njohur si Shtëpia e Zjarrit, ruhen ende shtyllat dhe elementet strukturore origjinale që sigurojnë stabilitetin e kompleksit, duke dëshmuar mjeshtërinë e ndërtuesve shqiptarë. Peisazhi që rrethon këtë kompleks është një thesar, duke ofruar një sfond natyror të mahnitshëm që shton vlerë estetike dhe shpirtërore të kësaj perle arkitektonike. Gjithashtu, lidhja emocionale e komunitetit lokal me këtë kompleks është e jashtëzakonshme, duke e konsideruar atë si një pjesë të pandashme të identitetit të tyre dhe një simbol të krenarisë kombëtare.” Kompleksi i kullave të Boletinëve është i vendosur në fshatin Boletin Komuna e Zveçanit. Vendbanimi i fortifikuar familjar i Boletinëve – kullat u ndërtuan në fund të shek. XIX nga mjeshtrit popullorë shqiptarë me materiale vendore.
Kompleksi me kullat rurale si objekte banimi dhe fortifikata kanë vlera shoqërore, kulturore–historike dhe arkitektonike për rajonin. Peizazhi natyror i lokacionit të kompleksit është një veçanti me vlera tejet të larta. Kullat kanë bazë katrore me konstrukt masiv të ngritura nga gurët e latuar. Lidhja emocionale e komunitetit me objektin është e veçantë dhe paraqet vlerë të identitetit të komunitetit. Oda e Burrave e konservuar ka ruajt autencitetin dhe integritetin e saj. Ndërsa Shtëpia e Zjarrit ruan shtyllën ne katin përdhesë e cila përmes jastëkut te profilizuar i krijon stabilitet dyshemesë së katit dhe përforcim mureve te përdhesës. Ky objekt i shton vlera zonës së Shalës së Bajgorës, Regjionit dhe Rajonit Kompleksi kullave ka potencial të lartë të rëndësisë së turizmit kulturor.
Në kompleksin në fjalë janë realizuar: Punimet e restaurimit dhe konservimit në Kompleksin Fortifikues të Kullave të Isa Boletinit (shkurt, 2004), Investitor MKRS/ Prishtine. Punimet e restaurimit dhe konservimit në Kompleksin e Kullave të Isa Boletinit (Nëntor, 2013), Investitor MKRS/ Prishtine. Punimet në rregullimin e varrezave në Kompleksin e Kullave të Isa Boletinit (Maj, 2015), Investitor MKRS/ Prishtine.
Nëse dëshironi të përjetoni nga afër historinë dhe traditën e Kosovës, Kompleksi Memorial i Isa Boletinit është destinacioni i duhur për ju. I vendosur në një peisazh mahnitës që shtrihet mes maleve të Shalës së Bajgorës, ky kompleks i jashtëzakonshëm ruan kujtimet e një prej figurave më të mëdha të historisë shqiptare, Isa Bolentinit. Ky vendbanim i fortifikuar familjar është më shumë se një monument. Me kullat e tij të larta prej guri që kanë ruajtur origjinalitetin e saj, do të zhyteni në botën e traditave shekullore dhe do të ndjeni frymën e qëndresës që ka karakterizuar popullin shqiptar për breza të tërë. Oda e Burrave, e ruajtur në formën e saj origjinale, ju fton të zbuloni se si bisedat dhe vendimet e rëndësishme për fatet e kombit janë bërë pikërisht aty.
Gjatë vizitës suaj, do të keni mundsësinë të shëtisni ndër kullat e vjetra dhe të mahnitëni me arkitekturën e tyre të fuqishme, një shembull i shkëlqyer i mjeshtrisë së ndërtimit shqiptar të shekullit XIX. Peizazhi përreth kompleksi ofron një pamje të mrekullueshme, pikërisht për ata që dëshirojnë të përjetojnë bukurinë natyrore të Kosovës. Vizita në Kompleksin Memorial të Isa Boletinit është një udhëtim në kohë që do t’ju bëjë të ndjeheni pjesë e historisë. Ky kompleks përfaqëson jo vetëm një trashëgimi kulturore, por edhe një simbol të krenarisë kombëtare, i cili vazhdon të frymëzojë breza të rinjë. Me potencialin e tij të lartë për turizmin kulturor, është një destinacion që nuk duhet humbur nga asnjë vizitor që kërkon të zbulojë rrënjët e vërteta të Kosovës.
Linku Google Maps: https:https://maps.app.goo.gl/Uw5Q2dM3Mu6cFVJC9